แรงงานข้ามชาติต้องการหลักประกันเรื่องการจ้างงานที่ปลอดภัย และถูกต้องตามกฎหมาย

โดย ดร. แดเรียน แมคเบน

แรงงานข้ามชาติมองหาโอกาสการทำงานและมาตรฐานของการดำรงชีวิตที่ดีขึ้นทั่วโลก  

อย่างไรก็ตาม บางครั้งการเดินทางหาโอกาสก็สร้างความเสี่ยงให้กับชีวิตพวกเขา องค์กรแรงงานระหว่างประเทศ หรือ International Labour Organization (ILO) ระบุว่า แรงงานข้ามชาติทั่วโลกมีความเปราะบางอย่างยิ่งต่อการถูกบังคับใช้แรงงาน ซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาที่ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล (Amnesty International) หยิบยกขึ้นเป็นประเด็นสำคัญในการรายงานของสำนักข่าวซีเอ็นบีซีเมื่อไม่นานมานี้ ในประเด็นที่แรงงานข้ามชาติที่มาสร้างสนามแข่งขันฟุตบอลเวิร์ด คัพในประเทศการ์ตาร์ยังคงได้รับความทรมานจากการกดขี่และปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม

ประเทศต่างๆ ในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็เช่นกัน

การเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องของแรงงานจากประเทศกัมพูชาและเมียนมาร์ ที่เข้ามายังประเทศไทยเพื่อโอกาสในการหาเลี้ยงชีพที่ไม่มีในประเทศของตน

จากข้อมูลขององค์กรฟินน์วอท์ช (Finnwatch) แรงงานข้ามชาติในประเทศไทยไม่เพียงแต่ถูกเลือกปฏิบัติเท่านั้น แต่ยังถูกบังคับให้ชำระค่าธรรมเนียมในการจัดหางานในอัตราที่สูงอีกด้วย นั่นหมายความว่าแรงงานข้ามชาติที่ต้องการหางานที่ถูกต้องตามกฎหมายอาจต้องเป็นหนี้ก้อนมหาศาลก่อนที่จะได้เริ่มงาน ซึ่งหนี้ก้อนดังกล่าวอาจใช้เวลาหลายปีกว่าจะปลดหนี้ลงได้

ไทยยูเนี่ยนกำลังดำเนินงานอย่างจริงจังเพื่อต่อสู้กับการปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมดังกล่าว  

บริษัท ซึ่งมีการจ้างแรงงานคนไทย ชาวเมียนมาร์ และกัมพูชา ผ่านทางบริษัทนายหน้าที่ขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้องในประเทศกัมพูชาและเมียนมาร์ ทั้งนี้เพื่อมุ่งลดการเอาเปรียบแรงงานและการขู่กรรโชกโดยตัวแทนนายหน้าในการหางานให้กับแรงงานเหล่านี้

ในสถานประกอบการของไทยยูเนี่ยน จะไม่มีแรงงานขัดหนี้ที่เกิดจากการหางาน ในปี 2559 ไทยยูเนี่ยนได้ยกเลิกค่าธรรมเนียมในการจัดหาแรงงานทั้งหมดในโรงงานและโรงงานแปรรูปของบริษัท ซึ่งมีผลบังคับใช้กับการจัดหาแรงงานในอนาคตทั้งหมดทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ  

นอกจากนี้ ตั้งแต่ปี 2558 ไทยยูเนี่ยนได้ดำเนินการใช้จรรยาบรรณธุรกิจและแนวปฏิบัติด้านแรงงาน ฉบับปรับปรุง ซึ่งครอบคลุมเรื่องการจ้างงานและการปฏิบัติต่อแรงงาน การกำหนดขั้นตอนการดำเนินงานเรื่องสวัสดิการพนักงาน สิทธิประโยชน์ ค่าแรง อายุ เสรีภาพในการสมาคม สิทธิในการเจรจาต่อรอง และมาตรการสุขภาพและความปลอดภัยที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงสิทธิได้ จรรยาบรรณธุรกิจดังกล่าว ซัพพลายเออร์ทั้งหมดต้องลงนามรับทราบและปฏิบัติตาม เป็นการตั้งมาตรฐานการดำเนินงานที่ไทยยูเนี่ยนคาดหวังให้เกิดขึ้นทั้งระบบห่วงโซ่อุปทาน

การยกเลิกการเก็บค่าธรรมเนียมการจัดหางานดังกล่าว เป็นการพัฒนานโยบายการจัดหาแรงงานข้ามชาติอย่างมีจริยธรรมอย่างต่อเนื่อง ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากเครือข่ายเพื่อสิทธิแรงงานข้ามชาติ (Migrant Workers Rights Network: MWRN) ซึ่งเข้าไปดำเนินการตรวจสอบสภาพแรงงานในโรงงานทุกแห่งในเครือไทยยูเนี่ยนระหว่างปี 2559 โดยเน้นให้ความสำคัญในการจัดหาแรงงานเป็นเรื่องที่ต้องมีการดำเนินการอย่างเร่งด่วน นอกจากนี้ไทยยูเนี่ยนยังได้ทำงานกับสถาบันอิสราและให้ข้อมูลเพื่อเป็นกรณีศึกษาในเรื่องระบบการจัดหาแรงงานโดยปราศจากการปฏิบัติเยี่ยงทาสกับทางสถาบัน

สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมและผู้มีส่วนได้เสียในการทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดตลอดทั้งกระบวนการจัดหางาน และมุ่งย้ำกับตัวแทนนายหน้าว่าการดำเนินการอย่างมีจริยธรรมที่ตรวจสอบได้เป็นสิ่งที่ต้องปฏิบัติตามและมีความจำเป็นต่อการดำเนินธุรกิจทั้งในปัจจุบันและในอนาคต

การให้ความสำคัญและทุ่มเททรัพยากรและเวลาในการเผชิญกับประเด็นดังกล่าวและสร้างความสัมพันธ์กับบริษัทจัดหาแรงงาน และองค์กรไม่แสวงหากำไรในประเทศเมียนมาร์ และกัมพูชา ไทยยูเนี่ยนได้ดำเนินการตรวจสอบขั้นตอนการจัดหาแรงงานอย่างมีประสิทธิภาพโดยมี MWRN เป็นที่ปรึกษาและควบคุมดูแล ส่งผลให้สามารถลดต้นทุนและความยุ่งยากในการจัดหาแรงงานได้

การริเริ่มเหล่านี้ สืบเนื่องจากความมุ่งมั่นในการพัฒนาปรับปรุงสภาพการทำงานให้กับพนักงานไทยยูเนี่ยนทั้งหมด บริษัทเป็นผู้นำในการดำเนินนโยบายและปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัดในอุตสาหกรรมอาหารทะเลของไทย เพื่อแสดงให้ทุกคนเห็นว่าการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ แต่สิ่งสำคัญคือ การมีพันธมิตรที่สามารถช่วยให้ไทยยูเนี่ยนได้เห็นภาพของสถานประกอบการในมุมของพนักงาน และสร้างความเข้าใจในเรื่องแนวปฏิบัติด้านจริยธรรมที่ดีอย่างต่อเนื่อง

ในการเดินไปข้างหน้านั้น หนึ่งในแนวทางสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืนในอนาคตอย่างแท้จริงคือการที่พนักงานทุกคนเข้าถึงสิทธิการจ้างงานที่ความปลอดภัยและมีเสรีภาพในการเลือก ซึ่งการเดินทางนี้ไม่ง่าย เราต้องช่วยสร้างรูปแบบใหม่ของธุรกิจให้กับบริษัทจัดหาแรงงานในต่างประเทศ

อย่างไรก็ดี ยังมีความท้าทายอีกหลายประการที่ต้องทำให้สำเร็จ ไทยยูเนี่ยนจะยังคงทำหน้าที่ของตนในการขจัดปัญหา รวมทั้งผลักดันจรรยาบรรณธุรกิจและแนวปฏิบัติด้านแรงงาน ​โครงการการปฏิบัติต่อแรงงานข้ามชาติอย่างมีจริยธรรม และนโยบายรับผิดชอบค่าธรรมเนียมในการจัดหาแรงงาน ซัพพลายเออร์ที่ไม่สามารถทำได้ตามมาตรฐานเหล่านี้จะไม่สามารถดำรงสถานะการเป็นซัพพลายเออร์ให้กับไทยยูเนี่ยนได้

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญยิ่งคือ การที่ผู้นำต่างๆ ทั้งจากอุตสาหกรรมอาหารทะเล และอุตสาหกรรมอื่นๆ รวมทั้งภาครัฐ องค์กรไม่แสวงหากำไร และผู้มีส่วนได้เสียทั้งหมด ร่วมมือกันในการขจัดการกดขี่แรงงานเพื่อนำไปสู่การจ้างงานอย่างถูกกฎหมาย ตราบใดที่ตัวแทนนายหน้าที่ไร้จริยธรรมยังคงหาพันธมิตรในการดำเนินธุรกิอย่างไร้ศีลธรรม แรงงานจะยังคงถูกกดขี่และถูกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมต่อไป ทั้งๆ ที่พวกเขาต้องการจะแสวงหาการจ้างงานที่ถูกกฎหมายและชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น